Wat is auteursrecht en hoe werkt het?

Ja, er komt nogal wat kijken bij het auteursrecht, want zomaar een beeld gebruiken wat je tegenkomt op het internet zit er niet in. In tegenstelling tot de andere blogs, is deze wat langer en ingewikkelder. Desalniettemin, is dit een zeer belangrijk onderwerp! Dus ga er even goed voor zitten en dan weet jij zo meteen precies wat wel en niet mag. Geen zin om alles door te lezen, zie de belangrijkste punten terug in het stroomschema onderaan.

Allereerst even opheldering over het verschil tussen auteursrecht en portretrecht.
‍

‍Auteursrecht

‍Wanneer je iets hebt gemaakt van een foto/filmpje tot een kunstwerk of liedje, heb je automatisch het auteursrecht (onderdeel van intellectueel eigendomsrecht). Dit wordt ook wel copyright genoemd. Het auteursrecht is bedoeld om de maker van het werk te beschermen tegen reproductie of publicatie zonder zijn/haar toestemming. Door dit recht heeft de maker recht op naamsvermelding en mag hij/zij zich verzetten tegen een bewerking of misvorming.

Heb je iets gemaakt?

• Vermeld bij jouw werk een © (copyright teken) met naam en datum
• Stuur een aangetekend exemplaar naar jezelf (met datum) en laat de envelop dicht
• Het is ook mogelijk om een bewijs van datum te versterken met een depot bij een notaris
• Via het Benelux Bureau voor Intellectueel Eigendom kun je digitaal een datumstempel van je werk laten vastleggen in het zogenoemde iDEPOT

Portretrecht

‍Het portretrecht is een onderdeel van en tegelijkertijd beperking op het auteursrecht. Bij een portret, het woord geeft het al aan is er iemand herkenbaar in beeld gebracht. Afhankelijk van een aantal factoren mag je het portret wel/niet publiceren. Lees daarvoor het artikel: Hoe werkt het portretrecht?

Terug naar hoe het nu precies zit met auteursrecht.
In principe ontstaat het auteursrecht vanzelf vanaf het moment dat het werk wordt gemaakt. Je hoeft het dus ook niet ergens aan te vragen. Dus als je iets achter je bureau ontwerpt (tekst, video, lied), is het inderdaad zo dat het recht meteen ontstaat (af of niet). 

Exclusieve rechten
Wanneer je over het auteursrecht beschikt, heb je het alleenrecht om het beschermde werk openbaar te maken (bv. plaatsen op socials) én te verveelvoudigen (kopiëren).

Tevens zijn er persoonlijkheidsrechten, waaronder het recht op naamsvermelding en het recht zich te verzetten tegen aantasting van het werk. 

‍
Auteursrecht overdragen

‍Het recht kan overgaan op iemand anders wanneer je het verkoopt voor een deel of geheel.

• Je geeft een licentie aan een exploitant. Het auteursrecht blijft bij de maker, maar je geeft toestemming om het werk te verspreiden of te kopiëren. Dit leg je schriftelijk vast.
• Bij een overdracht verkoop je de auteursrechten aan een andere partij. De betreffende partij heeft dan het auteursrecht. Ook dit moet je schriftelijk vastleggen.

Tot slot eindigt het auteursrecht op een werk 70 jaar na de dood van de maker, te rekenen vanaf de eerste januari, volgend op het jaar waarin de maker is overleden. Dat verklaart waarom bijvoorbeeld zo veel klassieke muziek vrij is van auteursrecht. 
‍

Wel/niet een foto gebruiken?‍

• Gebruik alleen afbeeldingen voor jouw bedrijf waarvan jij de rechten hebt, of die rechtenvrij zijn
• Vraag toestemming aan degene met auteursrecht wanneer je een foto wil delen
• Vermeld de bron
• Embedden: Je sluit de URL in tussen de html-code. Door te embedden blijft de content staan waar het altijd gestaan heeft. Je download het niet en je upload het ook niet naar je eigen website en toch kun je het op je eigen website laten zien. 

Let dus goed op, zowel bij het plaatsen als het overnemen van een werk. Dat auteursrecht is niet niks.